Kenya
Bakgrunnen for turen Turen vestover Bilde frå turen Fakta om Kenya
Vinteren 2000 var eg i Kenya. Dette var på mange måtar ei annleis reise - og altså ingen turisttur med safari, møte med storvilt og tur til Kilimansjaro. Det var heilt andre ting som vart viktig, og først og fremst møte med menneske som eg vart kjent med og fekk som venner. Eg og dei eg var saman med, reiste i eit område som turistar ikkje ferdast i. Slik fekk vi sett attom det som turistreisene byr på. Også derfor sette turen spor etter seg - på mange vis.
Sidan 1995 har Mosjøen videregående skole hatt eit nært samarbeid med St Patrick's Naitiri High School i Kenya. Dette året vart det skrive ein samarbeidsavtale mellom dei to skolane. Avtalen legg mellom anna vekt på å bygge og utvikle kontaktar mellom personar, skolar og lokalsamfunn. Sidan 1996 har 20 studentar og lærarar frå Naitiri besøkt Mosjøen. Det tilsvarande talet for Mosjøen v.g. skole er 36.
|
Naitiri er ein liten tettstad som ligg langt vest i Kenya, på det høglandet som er eit av dei beste jordbruksområda i landet (sjå kartet). Avstanden frå Naitiri til Uganda er ikkje meir enn ca. 5 mil. Her oppe i godt og vel 2000 moh dyrkar dei plantar som mais og sukkerrør, og kvar familie har gjerne nokre bananplantar. Folk svelt ikkje her. Men lenger nord i Vest-Kenya, i Turkana-området, har det i fleire år vore svært tørt. Resultatet er hungersnød og store lidingar for menneske og dyr. |
 |
Vi åtte som var med på turen (sjå bildet), fire elevar og fire tilsette, reiste frå Nairobi og opp til høglandet i vest. Vi hadde leigd bil (på bildet er også sjåføren vår med) og fekk sett bra mykje av landskapet vi kjørte gjennom. På turen vestover passerter vi Rift Valley, søkkegropa som går gjennom store delar av Aust-Afrika. Her var det tørt og lite av vegetasjon. Men dette var i slutten av tørketida. I regntida vil nok landskapet ta seg annleis ut. Ei spesiell og interessant side ved Rift Valley er at dei her har funne restar av dei første menneska som forskarane meiner var dei første av denne rasen på jorda. |
 |
På vegen opp i høglandet (og nordvestover) passerte vi ekvator. Også det var ei spesiell oppleving. Men bortsett frå reklameskiltet var her ingen ting som vitna om turisttrafikk. - Men sjåføren vår skynda på. Han ville helst kjøre mens det var lyst... |
Frå dagboka
Inntrykka var mange på turen vestover. "Skal eg plukke fram noko,
kan det vere folk langs vegane - syklande og gåande. Ofte berande på ein sekk,
og så då kvinner med tunge vedbører på nakken. Vi passerte nokre byar
- Naivasha, Nakuru og Eldoret. - - - Eldoret gjorde inntrykk. Frå dette
området er Moi. Har han sørga for at denne byen skal ta seg ut? I alle fall
har han sørga for at staden har fått ein internasjonal flyplass - som ingen
brukar. Slik er det ikkje med Nakuru, men byen var ein gong sentral. Det var då
sjøflyruta gjennom Afrika hadde eit av stoppa sine på Lake Nakuru (byen var
flyhamna til Nairobi). Dyre- og plantelivet er det ikkje så svært mykje å
seie om. Dyra var først og fremst dei som tilhørte bøndene; men vi såg
sebraer fleire stader. På Lake Elmentaita såg vi ein stor rosa flekk. Det var
flamingoar. Plantelivet var som sagt prega av tørken; først og fremst gjeld
dette Rift Valley. Dalen verka steppeaktig (men er vel savanne). Men bildet
endra seg då vi forlet rifta og kom opp i høgda. Her var det mykje meir skog
og jordbruksland. Dessverre kom mørkret då vi vi forlet Eldoret, så siste
delen av turen fram til Webuye såg vi ingenting av."
Webuye var den vesle byen vi budde i dei første dagane. Dei to-tre siste
overnatta vi privat (hos lærarar ved skolen). Det betydde mykje for oss å
komme folk så nært inn på livet som det er å vere i heimane deira.
 |
Bildet er frå eit friminutt ved skolen. Her som elles i Kenya har studentane skoleuniform. Naitiri High School er ein guteskole, og studentane bur på internat. Samanlikna med norske forhold er skolebygningane enkle og utstyret mangelfullt, men dette er på ingen måte eit mål på kor godt skolen og undervisninga blir drive. |
 |
Biblioteket ved Naitiri High School blir flittig bruka av studentane. Skolen manglar midlar til å kjøpe bøker for, så her er ein god del litteratur som bibliotekaren saknar. | Utveksling av gåver hører med i eit godt vennskap. Her tar musikklærar og rektor imot ein gitar frå Mosjøen videregående skole (mars 2000). |  |
 |
Skolen ligg i eit parkliknande landskap. Sjølv om vi besøkte Naitiri i slutten av tørketida, verka landskapet frodig. Midt på bildet t.h. ein evkalyptus som hever seg over den andre skogen. Det var eit vanleg syn. Av andre tre vi la merke til på skoleområdet, var sjakarandaen med vakre, blå blomster. Afrikansk tulipantre er også eit syn verdt. |  |
 |
Ikkje langt fra skolen ligg Naitiri Hill. Her oppe var vi og fekk eit skikkleg utsyn over landskapet. Her er oppdyrka jorder overalt, men ingen store driftbygningar slik vi er vant med frå Norge. I eit klima som dette er det ikkje behov for så mange og store hus. Det finst ein god del tradisjonelle hus i dette området (jordhytter med stråtak), slik vi ser det i forgrunnen på bildet. |
 |
Like ved Naitiri High School ligg det ein barneskole, som vi også besøkte. Bildet er frå eit klasserom, der det kunne vere godt over hundre elevar. Frå dagboka: "Dette besøket gjorde eit uutsletteleg inntrykk. Eg kjem aldri til å glømme elevane, klasseromma, bygningane, personalrommet. Enkelt, overfylt, fattigsleg - likevel muleg å få til skikkleg undervisning (og sikkert også resultat). Eg har sett bilde frå skolar i Afrika, men kunne ikkje ha forestilt meg at det var slik. No har eg det verkelege bildet inne i meg. Kvar gong eg får lyst å klage, skal det vere eit korrektiv..." |
 |
På tilbaketuren til Nairobi var vi innom Kisumu, tredje største byen i Kenya. Kisumu ligg ved Winam Gulf, som er ein del av Victoriasjøen. Til venstre slik det tok seg ut frå hotellet tidleg på dagen. Det som flyt på sjøen, er gras som har rive seg laus i løpet avnatta. Denne planten er innført og gjer stor skade ved at delar av sjøen gror igjen. Til høgre kveldsstemning. |  |
 |
I Nairobi vart det også tid til å besøke den farmen som diktaren Karen Blixen hadde i si tid. I dag er det den kenyanske staten som eig farmen, som blir bruka som museum. Baren Blixen dreiv denne kaffefarmen frå 1917 til 1931. Det var med bakgrunn i opplevingane her ho skreiv Min afrikanske farm (jfr. filmen Out of Africa). |